Bibliographie
Asaert, Gustaaf, De Antwerpse scheepvaart in de XVe eeuw (1394-1480). Bijdrage tot de ekonomische geschiedenis van de stad Antwerpen, Brussels, Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, 1973.
Asaert,Gustaaf, Devos, Greta & Suyckens, Fernand, De Antwerpse naties. Zes eeuwen actief in stad en haven, Antwerp, 1993.
Balducci Pegolotti, Francesco, La prattica della mercatura, ed. A. Evans, Cambridge Mass., 1936, p. 250-54.
Blockmans, Frans, “Van wanneer dateren de Antwerpse jaarmarkten ?” Handelingen van het zeventiende Vlaamse filologencongres Leuven 1-3 september 1947, p. 58-59.
Braudel, Fernand, Civilisation matérielle, économie et capitalisme xve-xviiie siècle. Tome 3 : Le temps du monde, Paris, Armand Colin, 1979.
Brulez, Wilfried, De firma Della Faille en de internationale handel van Vlaamse firma's in de 16 de eeuw, Brussels, Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, 1959.
De Smedt, Oscar, De Engelse Natie te Antwerpen in de 16e eeuw (1496-1582), 2 vols., Antwerp, 1954.
De Sturler, J., Les relations politiques et les échanges commerciaux entre le duché de Brabant et l'Angleterre au Moyen Age. L'étape des laines anglaises en Brabant et les origines du développement du port d'Anvers. Paris, E. Droz, 1936.
Doehaerd, R., Comptes du tonlieu d’Anvers, 1365-1404, Brussels, Palais des Académies, 1947.
Ehrenberg, Richard, Das Zeitalter der Fugger, 2 vols., Jena, G. Fischer, 1896.
Findlay, Robert and O’Rourke, Kevin H., Power and Plenty. Trade, War, and the World Economy in the Second Millennium. Princeton, Princeton University Press, 2007.
Gelderblom, Oscar, Cities of commerce: the institutional foundations of international trade in the Low Countries, 1250-1650, Princeton, Princeton University Press, 2013.
Höhlbaum, Konstantin, Hansisches Urkundenbuch. Band 4 1361-1392 (1896).
Kortlever, Yolande, “De jaarmarkten van Bergen op Zoom”, in M. van Gelder and E. Mijers, eds., Internationale handelsnetwerken en culturele contacten in de vroegmoderne Nederlanden. Maastricht, Shaker Publishing, 2009, p. 9-25.
Limberger, Michael, “De prijs van het water- en wegtransport in de vijftiende en zestiende eeuw. Het vervoer van molenstenen in de rekeningen van het hertogelijke domein Tervuren-Vilvoorde (1450-1572)”, in : Het transport en het stedelijke netwerk in de Zuidelijke Nederlanden, Bijdragen tot de Geschiedenis 82 (1999), p. 215-234.
Neveux, Hugues, Les grains du Cambrésis. Vie et déclin d'une structure économique : (fin du 14e-début du 17e siècle), Paris, 1980 (Civilisations et sociétés, 64).
Prims, Floris, “De ketting te Heffen I (1413-1432)”, Antwerpiensia vol. X, 1936, p. 84-93 ; “De ketting te Heffen II (1432-1433)”, ibidem, p. 85-101.
Prims, Floris, Geschiedenis van Antwerpen, V. – onder Vlaanderen (1356-1405) 2de boek – economische en geestelijke orde, Antwerpen, Standaard, 1935.
Prims, Floris, Het groot stedenproces 1432-1438, Antwerpiensia vol. X, 1936, p. 102-108.
Slootmans, C.J.F., Paas- en koudenmarkten te Bergen op Zoom, 3 vols., Tilburg, 1985 (Bijdragen tot de geschiedenis van het zuiden van Nederland LXIV-VI).
Tits-Dieuaide, Marie-Jeanne, La formation des prix céréaliers en Brabant et en Flandre au XVe siècle, Brussels, Edition de l’Université de Bruxelles, 1975.
Van der Wee, Herman, The growth of the Antwerp market and the European economy (fourteenth-sixteenth centuries), 3 vols., The Hague, Martinus Nijhoff, 1963.
Van Gerven, Jan, Antwerpen in de veertiende eeuw. Kleine stad zonder toekomst of opkomend handelscentrum ? In : Révue belge de philologie et d’histoire, 76/4, 1998, pp. 907-938.
Van Houtte, Jan Albert & Van Uytven, Raymond, "Het sociaal-economische leven 1300-1482. Nijverheid en handel in Algemene Geschiedenis der Nederlanden, IV. Haarlem, 1980, 87-111.
Van Tielhof, Milja, De Hollandse graanhandel 1470-1570 : koren op de Amsterdamse molen, Den Haag, 1995, (Hollandsche historische reeks, 23).
Van Uytven, Raymond, “Hierlandsche wol en lakens in Brabantse documenten (XIIIe –XVIe eeuw)” in : Bijdragen tot de Geschiedenis 53, 1970, p. 5-16.
Van Uytven, Raymond, “In de schaduwen van de Antwerpse groei :_het Hageland in de zestiende eeuw” in : Bijdragen tot de Geschiedenis 57, 1974 p. 171 -188.
Van Uytven, Raymond, “L'approvisionnement des villes des anciens Pays Bas au Moyen Age ». in : L'approvisionnement des villes de l' Europe occidentale au Moyen Age et aux Temps Modernes. Centre Culturel de l'abbaye de Flaran. Cinquièmes Jornèes internationales d'histoire 16-18 septembre 1983 (Auch, 1985) p. 75 -116.
Van Uytven, Raymond, "Politiek en Economie. De crisis der late XVe eeuw in de Nederlanden" in Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis/Revue Belge de Philologie et d’Histoire, 53, (1975), p.
Van Uytven, Raymond, “Rhijnhaven met international jaarmarkten”, in Antwerpen. Twaalf eeuwen geschiedenis en cultuur, Brussels, Mercatorfonds, 1986, p. 50-55.
Vrelust, Jef, Van kleine nederzetting tot ‘vermaarde koopstad’ in : Antwerpen wereldhaven. Over handel en scheepvaart, Antwerp, Museum aan de Stroom, 2012, p. 12-23.
Haut de page
Notes
Ehrenberg, Richard, Das Zeitalter der Fugger, 2 vols., Jena, G. Fischer, 1896. Braudel, Fernand, Civilisation matérielle, économie et capitalisme xve-xviiie siècle. Tome 3: Le temps du monde, Paris, Armand Colin, 1979.
Brulez, Wilfried, De firma Della Faille en de internationale handel van Vlaamse firma's in de 16de eeuw, Brussels, Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, 1959.
Van der Wee, Herman, The growth of the Antwerp market and the European economy (fourteenth-sixteenth centuries), 3 vols., The Hague, Martinus Nijhoff, 1963.
Gelderblom, Oscar, Cities of commerce: the institutional foundations of international trade in the Low Countries, 1250- 1650, Princeton, Princeton University Press, 2013.
Asaert, Gustaaf, De Antwerpse scheepvaart in de XVe eeuw (1394-1480). Bijdrage tot de ekonomische geschiedenis van de stad Antwerpen, Brussels, Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, 1973. Van Uytven, Raymond, “Rhijnhaven met international jaarmarkten”, in Antwerpen. Twaalf eeuwen geschiedenis en cultuur, Brussels, Mercatorfonds, 1986, p. 50-55. Van Gerven, Jan, Antwerpen in de veertiende eeuw. Kleine stad zonder toekomst of opkomend handelscentrum? In: Révue belge de philologie et d’histoire, 76/4, 1998, p. 907-938.
The historical background of the process is described by Prims, Floris, De ketting te Heffen I (1413-1432), in: Antwerpiensia vol. X, 1936, p. 84-93; De ketting te Heffen II (1432-1433), ibidem, p. 85-101; and Het groot stedenproces 1432-1438, ibidem, p. 102-108.
Van der Wee, Herman, The Growth of the Antwerp Market, II, p. 18.
Mertens, F.H. en Torfs, K.L. Geschiedenis van Antwerpen, deel I. Antwerp, 1853, I, p.53, Vrelust, Jef, Van kleine nederzetting tot ‘vermaarde koopstad’ in: Antwerpen wereldhaven. Over handel en scheepvaart, Antwerp, Museum aan de Stroom, 2012, p.12-23, 17.
Van Uytven, Raymond, Rhijnhaven met international jaarmarkten, in: Antwerpen. Twaalf eeuwen geschiedenis en cultuur, 1986, p. 50-55.
Van der Wee, The Growth of the Antwerp Market, II, p. 18.
Balducci Pegolotti, Francesco, La prattica della mercatura, ed. A. Evans, Cambridge Mass., 1936, p. 250-54.
For a survey of the major trade networks in the fourteenth century see: Findlay, Robert and O’Rourke, Kevin H., Power and Plenty. Trade, War, and the World Economy in the Second Millennium. Princeton, Princeton University Press, 2007.
Bruges is discussed on 12 pages and is referred to in 16 cases throughout the text, while London is described on 4 pages and is referred to 14 times, and Antwerp receives 4 pages and 12 references.
Published in Doehaerd, R., Comptes du tonlieu d’Anvers, 1365-1404, Brussels, Palais des Académies, 1947.
Van Gerven, Antwerpen in de veertiende eeuw, p. 925-926.
De Sturler, J., Les relations politiques et les échanges commerciaux entre le duché de Brabant et l'Angleterre au Moyen Age. L'étape des laines anglaises en Brabant et les origines du développement du port d'Anvers. Paris, E. Droz, 1936.
De Smedt, Oscar, De Engelse Natie te Antwerpen in de 16e eeuw (1496-1582), 2 vols., Antwerp, 1954.
Blockmans, Frans, “Van wanneer dateren de Antwerpse jaarmarkten?” Handelingen van het zeventiende Vlaamse filologencongres Leuven 1-3 september 1947, p. 58-59.
C.J.F. Slootmans, Paas- en koudenmarkten te Bergen op Zoom, 3 vols., Tilburg, 1985 (Bijdragen tot de geschiedenis van het zuiden van Nederland LXIV-VI). A recent synthesis is to be found in Y. Kortlever, De jaarmarkten van Bergen op Zoom, in: In: M. van Gelder and E. Mijers, eds., Internationale handelsnetwerken en culturele contacten in de vroegmoderne Nederlanden. Maastricht, Shaker Publishing, 2009, p. 9-25.
For example in 1365-66: “Item Hughe de Moolnere, van allerande maerectgoede dat hi voerde te Berghen ter merct (from all kind of market goods which he brought to the fairs of Bergen) Doehaerd, R., Comptes du tonlieu d’Anvers, p. 88
Mertens & Torfs, o.c., 277-286.
Prims, Floris, Geschiedenis van Antwerpen, V/2, 1935, p. 1-2, cited n Van der Wee, The growth of the Antwerp market vol. II, p. 20.
Van der Wee, Growth1963, II, p. 11.
Höhlbaum, Konstantin, Hansisches Urkundenbuch. Band 4 1361-1392 (1896), p. 352, cited in
Van der Wee; The growth of the Antwerp market II, p. 21; Van Gerven, Antwerpen, p. 919.
Asaert, G., De Antwerpse scheepvaart, p.
Prims, De ketting te Heffen I.
(Prims, De ketting te Heffen II.
Antwerp city archives: Tresorijkamer 584. Especially fol. 241-281.
These testimonies have also been used extensively by Asaert, op. cit. but they deserve special attention due to their detailed character.
fo. 241 r.
fo. 242.
Fo. 241v.
Fo. 246 v.
Fo. 248.
M. van Tielhof, De Hollandse graanhandel 1470-1570: koren op de Amsterdamse molen, Den Haag, 1995, (Hollandsche historische reeks, 23), p. 11, R. Van Uytven, "Politiek en Economie. De crisis der late XVe eeuw in de Nederlanden" in Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis/Revue Belge de Philologie et d’Histoire, 53, (1975), p. 1113, see also H. Neveux, Les grains du Cambrésis. Vie et déclin d'une structure économique: (fin du 14e-début du 17e siècle), Paris, 1980 (Civilisations et sociétés, 64).
Tits-Dieuaide, Formation p. 144.
Antwerp, SAA, T 584 declarations of Jan van Nedervenne, merchant from Leuven (fo. 247 v.) and Dankart Peterssone, from Antwerp (fo. 268v.).
J.A. Van Houtte, R. van Uytven, "Nijverheid en Handel 1300-1482" in AGN, IV. Haarlem, 1980, p. 100.
R. Van Uytven, In de schaduwen van de Antwerpse groei:_het Hageland in de zestiende eeuw, in: Bijdragen to de Geschiedenis 57, 1974 p. 171 -188; id., L'approvisionnement des villes des anciens Pays Bas au Moyen Age. in: L'approvisionnement des villes de l' Europe occidentale au Moyen Age et aux Temps Modernes. Centre Culturel de l'abbaye de Flaran. Cinquièmes Jornèes internationales d'histoire 16-18 septembre 1983 (Auch, 1985) p. 75 -116.
Van Uytven "Approvisionnement", p. 82, J.F. Mertens and K.L. Torfs, Geschiedenis van Antwerpen sedert de stichting der stad tot onze tyden, Antwerpen, 1845, p. 280 and 553.
Antwerp, SAA, T 584 fo. 281 r., declaration of the innkeeper and dairy merchant Willem Beys.
M. Limberger, De prijs van het water- en wegtransport in de vijftiende en zestiende eeuw. Het vervoer van molenstenen in de rekeningen van het hertogelijke domein Tervuren-Vilvoorde (1450-1572), in: Het transport en het stedelijke netwerk in de Zuidelijke Nederlanden, Bijdragen tot de Geschiedenis 82 (1999), p. 215-234.
Van Uytven, ‘Hierlandsche wol en lakens in Brabantse documenten (XIIIe –XVIe eeuw) in: Bijdragen tot de Geschiedenis 53, 1970, p. 5-16.
The Antwerp port is described in detail in Asaert, Antwerpse scheepvaart, p. 125-137.
Antwerp city archives: T 584. fol. 245r.
Cited in Asaert, Antwerpse scheepvaart, p.128.
G. Asaert, G. Devos and F. Suyckens, De Antwerpse naties. Zes eeuwen actief in stad en haven, Antwerp, 1993, p. 20 and 89, Van Gerven, o.c., p. 916.
Fol. 245 and 267.
Haut de page